مدول بخاری یا ماژول کنترل بخاری یکی از قطعات حیاتی در سیستم تهویه و گرمایش خودرو است که وظیفه کنترل عملکرد بخاری و تنظیم دمای داخلی خودرو را بر عهده دارد. این قطعه به خصوص در فصول سرد سال اهمیت بسیاری پیدا می‌کند، زیرا وظیفه تأمین گرمای مناسب در داخل کابین خودرو را دارد. مدول بخاری به گونه‌ای طراحی شده است که ارتباط مستقیمی با سنسورهای دما، موتور دمنده و سیستم گرمایشی خودرو برقرار می‌کند تا دمای مطلوب را در کابین فراهم کند.

مدول بخاری چیست ؟

مدول بخاری یا ماژول کنترل فن ، قطعه ای برقی در مجموعه فن اتاق خودرو بوده که وظیفه ی تنظیم سرعت فن سیستم تهویه خودرو توسط شدت جریان برق را برعهده دارد.

وقتی راننده درجه ی فن خودرو را می پیچاند ، مدول بخاری با گرفتن فرمان و بسته به شدت جریان برق ( هر چقدر شدت جریان برق بیشتر باشد ، موتور فن سریعتر می چرخد ) باعث به حرکت درآوردن موتور فن می گردد.

در صورت خرابی این قطعه ، فن بخاری دیگر تنظیم نشده و فقط روی دور آخر کار می کند و یا کلا شاهد کار نکردن بخاری هستیم.

با توجه به اهمیت این قطعه ،  بهفر یدک در این مقاله به بررسی علائم خرابی مدول بخاری ، تفاوت بین مدول بخاری و مقاومت فن پرداخته و در نهایت به بررسی 2 مدل مدول بخاری که رانندگان می توانند برای خودرویشان تهیه کنند می پردازد.

نحوه عملکرد مدول بخاری

مدول بخاری به کمک سیگنال‌های ارسال شده از سنسورهای دما و کنترل‌کننده‌های موجود در کابین خودرو، میزان هوای گرم ورودی به داخل کابین را تنظیم می‌کند. وقتی شما دمای مورد نظر را از طریق سیستم تهویه خودرو تعیین می‌کنید، مدول بخاری با استفاده از این تنظیمات، میزان باز یا بسته بودن مسیرهای هوای گرم را کنترل کرده و در نتیجه دمای مطلوب را فراهم می‌سازد.

 اجزای مدول بخاری

مدول بخاری از چندین جزء مهم تشکیل شده که هرکدام نقش مهمی در کارکرد صحیح این سیستم ایفا می‌کنند:

1. سنسورهای دما: این سنسورها دمای داخلی و خارجی خودرو را به مدول بخاری گزارش می‌دهند.

2. موتور دمنده: این موتور مسئول ورود هوای گرم به داخل کابین است.

3. رله‌ها و سوئیچ‌ها: این اجزا وظیفه دارند تا برق لازم برای کارکرد اجزای مدول بخاری را تأمین کنند.

تفاوت بین مدول بخاری و مقاومت فن

همانطور که در بالا گفتیم مدول بخاری وظیفه ی تنظیم سرعت فن سیستم بخاری و یا کولر خودرو را برعهده دارد.

مقاومت فن هم عملکردی مشابه مدول بخاری داشته و این قطعه با هم تنها در 2 مورد تفاوت دارند که عبارتند از :

در بعضی خودرو ها مقاومت فن بکار رفته و در بعضی دیگر مدول بخاری استفاده شده است.

مقاومت فن ساختاری ساده و مدول بخاری ساختاری پیچیده دارد.

علائم خرابی مدول بخاری

قبل از بررسی علائم خرابی مدول بخاری ، می خواهیم دلایلی که سبب خرابی این قطعه می شوند را بررسی نماییم .

عمده دلایل خرابی مدول بخاری عبارتند از :

• پوسیدگی یکی از اجزای سیستم تهویه
• وجود مشکل در موتور فن بخاری
• خرابی بلبرینگ های موتور فن

از عمده دلایلی هستند که می توانند سبب خرابی مدول بخاری شوند . چرا که در صورت به وجود آمدن یکی از مشکلات گفته شده موتور سخت کار می کند و باید جریان برق بیشتری بکشد و این جریان برق بالا سبب خرابی و سوختن مدول بخاری می گردد.

نکته : حتما هنگامی که اقدام به تعویض مدول بخاری می نمایید ، مجموعه های موتور بخاری و پره های فن را هم چک کنید ، که اگر موتور فن به سختی می چرخد یا قسمتی از آن دچار پوسیدگی شده باشد و یا خیلی کثیف باشد لازم است ابتدا آن ایراد برطرف شود تا مدول بخاری که تازه نصب شده دچار آسیب نگردد.

حالا می خواهیم با علائم خرابی مدول بخاری آشنا شوید :

علائم خرابی مدول بخاری عبارتند از :

• تنظیم نشدن سرعت فن بخاری یا کولر ( فن فقط روی دور آخر کار می کند )
• روشن نشدن فن بخاری یا کولر

با مشاهده این علائم ، اگر خودروی شما جز آن دسته ای است که از مدول بخاری استفاده می کند پس این قطعه خراب شده و باید تعویض گردد.

نکات مهم در تعمیر و نگهداری مدول بخاری

برای جلوگیری از خرابی مدول بخاری و همچنین حفظ عملکرد بهینه آن، باید به نکات زیر توجه کنید:

1. چک کردن منظم سیستم گرمایشی: بهتر است به طور منظم سیستم گرمایشی و تهویه خودرو را بررسی کرده و از سالم بودن سنسورها و مدول بخاری مطمئن شوید.

2. استفاده از قطعات یدکی اصلی: در صورت نیاز به تعویض مدول بخاری، توصیه می‌شود از قطعات یدکی اصلی استفاده کنید تا عمر مفید سیستم افزایش یابد.

بهترین مدول بخاری موجود در بازار

در حال حاضر یکی از بهترین مارک های مدول بخاری ایرانی برند بتا بوده که با نام بی.آی.جی شناخته شده است که در زیر به معرفی دو مدل مدول بخاری پژو می پردازیم که شما می توانید آن را بصورت تکی و عمده از  پخش لوازم یدکی خودرو بهفر یدک تهیه فرمایید.

ماژول مدول بخاری آنالوگ رزیستوری

ماژول مدول بخاری دیجیتال

نتیجه‌گیری

مدول بخاری یک قطعه کلیدی در سیستم تهویه و گرمایش خودرو است که وظیفه تنظیم دمای داخلی کابین را بر عهده دارد. با توجه به نقش مهم آن در راحتی سرنشینان خودرو، نگهداری صحیح و استفاده از قطعات اصلی برای تعمیر و تعویض آن بسیار مهم است. اگر هر یک از علائم خرابی مدول بخاری را مشاهده کردید، بهتر است به سرعت اقدام به تعویض آن نمایید تا از خرابی‌های بیشتر در سیستم تهویه خودرو جلوگیری کنید.