سیستم برق خودرو و آشنایی با قطعات آن
سیستم برق خودرو یکی از مهم ترین و پیچیده ترین قسمت های خودرو می باشد. کاربرد برق در خودرو بسیار گسترده بوده و از زمانی که شروع به استارت زدن می کنید و اتومبیل را به حرکت در می آورید ، قطعاتی از سسیتم برق خودرو درگیر می شود .
بنابراین لازم است تا با سیستم برق خودرو و اجزای تشکیل دهنده آن مثل باتری ، دینام ، شمع ، کوئل و غیره آشنا شویم ، چرا که در صورت خرابی این قطعات احتمالا خودرو شما روشن نشود و یا موتور خودرو بد کار کند.
کاربرد برق در خودرو بخش گسترده ای را در بر می گیرد. و روز به روز بر گستردگی آن افزوده می شود. چرا که در خودرو های جدید ، آپشن ها و امکاناتی افزوده می شود که عملکرد آنها با برق خودرو می باشد.
از طرفی روز به روز تجهیزات الکترونیکی پیشرفته تر شده و در نتیجه تجهیزات الکترونیکی خودرو پیشرفته و گسترده تر می شود.
بهفر یدک ، بزرگترین مرکز پخش لوازم یدکی خودرو در غرب تهران در این مقاله به بررسی کامل سیستم برقی خودرو و قطعات تشکیل دهنده ی این سیستم برای آشنایی بیشتر شما با گستردگی و پیچیدگی آن می پردازد.
کارکرد سیستم برقی خودرو ( نگاه کلی به این سیستم )
هر سیستم پیچیده ای خود از سیستم ها و قطعات کوچکتر تشکیل می شود. اتومبیل شما که یک سیستم پیچیده است از این قاعده مستثنی نبوده و از سیستم ها و قطعات کوچکتری تقسیم می شود مانند سیستم انتقال قدرت خودرو ، سیستم برق ، سیستم موتوری خودرو و غیره
سیستم برقی خودرو یکی از سیستم های پیچیده و مهم خودرویتان بوده که خود شامل یکسری قطعات می باشد.
بطور کلی قطعات مربوط به سیستم برقی خودرو در یکی از این 5 دسته قرار می گیرند :
- قطعات تامین کننده برق خودرو ( دینام یا همان آلترناتور )
- قطعات ذخیره کننده برق خودرو ( باتری )
- قطعات توزیع کننده برق خودرو ( سیم و کابل ها – وایر شمع )
- قطعات کنترل کننده برق خودرو ( دکمه ها و کلید ها )
- قطعات مصرف کننده برق خودرو ( ایسیو – چراغ های ماشین و ... )
که در ادامه می خواهیم با این قطعات آشنا شویم :
قطعات سیستم برق خودرو
باتری ( ذخیره کننده برق در سیستم برقی خودرو )
باتری وظیفه ی تامین انرژی مورد نیاز برای استارت اولیه خودرو را برعهده دارد. به همین علت این قطعه اهمیت زیادی داشته و در صورت نبود باتری ، اتومبیل شما روشن نخواهد شد.
درواقع در زمانی که اتومبیل شما روشن نیست، باتری وظیفه ی تامین انرژی مورد نیاز قطعاتی مثل استارت ، فلاشر ، بالابر های شیشه و سیستم صوتی را برعهده دارد و در هنگام روشن اتومبیل ، باتری نیز شارژ می شود.
پس این قطعه ، یکی از قطعات ذخیره کننده برق خودرو می باشد.
طول عمر باتری حدود 2 سال است. البته این مدت زمان به دلیل گرمای زیاد و لرزش بیش از حد می تواند کمتر شود یعنی شما زودتر از 2 سال نیاز به تعویض باتری پیدا می کنید.
تفاوت باتری ها در توان الکتریکی است اما در ماشین های سواری معمولا از باتری 12 ولت 60 آمپر استفاده می گردد.
دینام ( تامین کننده برق در سیستم برقی خودرو )
منبع اصلی تولید و تامین برق در خودرو ها دینام می باشد.
قطعه ای در خودرو که وظیفه ی تبدیل انرژی مکانیکی به انرژی الکتریکی را برعهده دارد ، دینام یا آلترناتور است.
همانطور که اشاره کردیم، باتری در هنگام روشن بودن اتومبیل شارژ می شود . شارژ باتری توسط دینام صورت می گیرد.
یکی از علائم و نشانه های خرابی دینام ، روشن شدن چراغ هشدار باتری می باشد.
اگر دینام خراب شود دیگر باتری شارژ نشده و خالی می شود.
پس حتما حواستان به این قطعه ی مهم باشد.
کوئل
برای ایجاد جرقه در شمع خودرو به جریان برقی در حدود 7000 ولت نیاز است. در حالی دینام و باتری تامین کننده ی تنها 12 ولت می باشند.
پس نیاز به قطعه ای است که برق را از دینام و باتری دریافت کند و با تقویت ولتاژ برق آن را به شمع برای جرقه زنی برساند. این کار در اتومبیل توسط کوئل انجام می شود.
کوئل در واقع یک سیم پیچ تقویت کننده است که اساس کار کویل خودرو بر پایه ی القای جریان الکتریکی می باشد. درواقع کوئل جریان برق با ولتاژ پایین را از باتری گرفته و آن را به شمع آماده احتراق جهت جرقه زنی می رساند.
روشن نشدن خودرو ، بد کار کردن موتور همراه با لرزش ، ریپ زدن موتور و افزایش مصرف سوخت از نشانه های خرابی کویل خودرو می باشد.
در صورت خرابی کوئل خودرو ، حتما از فروشگاه های معتبر تهیه کنید.
برای اطلاع از قیمت کوئل خودرو وارد قسمت فروشگاه بهفر یدک شوید.
برای اطلاع بیشتر مقاله ی : کویل چیست را بخوانید
دلکو ( توزیع کننده برق در سیستم برق خودرو )
یکی دیگر از قطعات سیستم برقی خودرو ، دلکو نام دارد که وظیفه ی تقسیم جریان برق کوئل بین شمع های خودرو جهت جرقه زنی را برعهده دارد.
در خودرو به تعداد سیلندر ها ، شمع وجود دارد. یعنی یک اتومبیل 4 سیلندره دارای 4 شمع جهت جرقه زنی و احتراق در موتور می باشد.
برق ولتاژ بالای تولید شده توسط کوئل باید به ترتیب در شمع ها تقسیم شود ( به دلیل آن که احتراق به تر تیب در سیلندر ها اتفاق می افتد، جرقه هم در شمع ها به ترتیب زمان مناسب زده می شود ) این کار توسط دلکو صورت می گیرد.
همچنین دلکو وظیفه ی قطع و وصل جریان کوئل را هم بر عهده دارد.
البته خوب است بدانید در سیستم های برقی جدید در خودرو ها ، دلکو حذف شده و با کوئل ترکیب می شود.
شمع
شمع ها در اتومبیل وظیفه ی ایجاد جرقه در سیلندر موتور جهت احتراق را برعهده دارند.
پس از ترکیب سوخت و هوا داخل سیلندر ، شمع با جرقه زدن باعث احتراق و تولید انرژی می شود. این انرژی تولید شده توسط قطعات دیگر باعث حرکت اتومبیل شما می شود.
استارت نخوردن و کاهش شتاب خودرو می تواند از علائم خرابی شمع خودرو بوده و باید این قطعه تعویض شود.
به طور کلی مکانیک ها توصیه می کنند که هر 16 تا 20 هزار کیلومتر ، رانندگان شمع خودرو را تعویض کنند.
هنگام خرید شمع خودرو با توجه به برند های گوناگونی که در بازار وجود دارد حتما از فروشگاه لوازم یدکی معتبر که دارای برند های باکیفیت و اصل است خرید کنید
وایر شمع ( توزیع کننده جریان برق در سیستم برق خودرو )
انتقال برق با ولتاژ بالا از کوئل به دلکو و از دلکو به شمع ها باید از طریق سیم و کابلی صورت گیرد که توانایی تحمل جریان با ولتاژ بالا را داشته باشد.
این کار توسط سیم هایی با نام وایرشمع صورت می گیرد.
وایر شمع در خودرو های با سیستم برقی قدیمی وجود دارد و در سیستم های برقی جدید ، خودروسازان وایرشمع ها را حذف کرده و کوئل را مستقیما به شمع وصل کرده اند.
در خودرو هایی که وایرشمع وجود دارد در صورت خرابی آن ، عملا شمع خودرو نمی تواند وظیفه ی خود را که ایجاد جرقه در سیلندر است را انجام دهد پس در اینصورت خودرو شما روشن نمی شود.
کاهش قدرت موتور ، بالا رفتن دما موتور ، ریپ زدن خودرو و افزایش مصرف سوخت از علائم خرابی وایرشمع ها می باشد.
طول عمر مفید وایرشمع بسته به نوع کارخانه سازنده و کارکرد اتومبیل شما دارد.
در صورت خرابی حتما برای خرید وایر شمع اتومبیلتان چه به صورت اینترنتی و چه به صورت حضوری از فروشگاه های معتبر لوازم یدکی خودرو اقدام به خرید نمایید.
فیوز
خودروسازان برای محافظت از مدار های سیستم برقی خودرو ، از فیوز استفاده می کنند.
درواقع در سر راه تمام مدارهای الکتریکی یک فیوزی قرار می گیرد که توان تحمل جریان برق را تا حدی دارد. اگر جریان برق عبوری بیش از حد مجاز باشد ، سیم نازک داخل فیوز قطع می شود و به اصطلاح فیوز می سوزد و جریان برق قطع می گردد.
همین قطعی برق ، خودروی شما را از یک آسیب جدی حفظ کرده و سبب می شود تا به قطعات اصلی اتومبیلتان آسیبی وارد نشود.
در همه ی اتومبیل ها یک جعبه فیوز وجود دارد که همه فیوز های مدارهای مختلف داخل آن قرار می گیرد.
معمولا داخل جعبه فیوز ، چند فیوز یدک وجود دارد که اگر فیوزی سوخت بتوانید سریعا جایگزین کنید.
دکمه ها و کلید ها ( کنترل کننده برق در سیستم برق خودرو )
برخی قطعات در اتومبیل نیازی به جریان برق دائمی ندارند. یعنی ما فقط در زمانی که به آن احتیاج داریم ، برای کارکردشان نیاز به جریان برق دارند پس در اینجا باید از کنترل کننده ها استفاده شود.
به عنوان مثال برف پاک کن و چراغ راهنما و .... ما همیشه احتیاج به برف پاک کن نداریم و فقط در زمان برف و باران نیاز به آن پیدا می کنیم . پس باید این قطعه توسط راننده کنترل شود.
پس کنترل کننده ها ، دکمه ها و کلید هایی هستند که جریان برق را قطع و وصل می کنند و به راننده این امکان را می دهند تا کنترل و هدایت قسمت هایی از اتومبیل که با برق کار می کنند را در دست بگیرند.
مصرف کننده ها در سیستم برق خودرو
چراغ های خودرو ، بالابر شیشه ، فن ، کولر ، استارت و کامپیوتر خودرو و انژکتور همه از قطعات مصرف کننده برق خودرو می باشند که برای کارکردشان نیاز به جریان برق دارند .
سوکت یا کانکتور
سوکت socket و یا کانکتور یکی از مهم ترین قطعات سیستم برقی خودرو بوده که شاید در ظاهر بی اهمیت بنظر برسد اما این را بدانید که بسیاری از اوقات وجود یک ایراد در سیستم برقی خودرو تنها با تعویض سوکت مربوطه برطرف می گردد.
این قطعات انواع مختلفی داشته که هر کدام برای بخش مربوطه به کار می روند که شما می توانید از طریق سایت بهفر یدک لیست قیمت انواع سوکت خودرو را مشاهده نمایید.
عیب یابی سیستم برق خودرو
بیشترین ایرادات سیستم برق خودرو شامل جعبه فیوز ، دینام ، تسمه دینام ، باتری ، سیم ها و یا سوکت ها می باشد .
عیب یابی سیستم برقی خودرو توسط دستگاهی به نام دیاگ انجام می شود.
نظرات بازدیدکنندگان