خرید قطعات خودرو همیشه یکی از دغدغه‌های بزرگ رانندگان و تعمیرکاران بوده است. شاید برایتان پیش آمده باشد که به بازار لوازم یدکی رفته‌اید و با چندین مدل قطعه برای یک خودرو روبه‌رو شده‌اید: بعضی خیلی ارزان‌تر از بقیه، بعضی با بسته‌بندی عجیب و بعضی هم با ظاهر مشابه قطعات اصلی. در چنین شرایطی، سؤال اصلی این است: چطور لوازم یدکی اصل را تشخیص دهیم؟

در ارتباط با این موضوع باید گفت که مسئله فقط قیمت نیست؛

چون نصب یک قطعه تقلبی می‌تواند باعث خرابی‌های زنجیره‌ای در خودرو شود و چندین برابر هزینه روی دست مالک بگذارد. به همین دلیل، وزارت صمت و نهادهای رسمی برای مقابله با قاچاق و قطعات تقلبی، سیستم‌هایی برای استعلام لوازم یدکی ایجاد کرده‌اند.

در این مقاله، هم از دید مشتری و هم از دید فروشنده لوازم یدکی خودرو بررسی می‌کنیم که طریقه استعلام لوازم یدکی خودرو چگونه است و چه نشانه‌هایی به شما کمک می‌کند تا قطعات اصلی را از قطعات تقلبی و فیک تشخیص دهید.

چرا اصالت لوازم یدکی اهمیت دارد؟

قبل از ورود به بحث طریقه ی استعلام لوازم یدکی خودرو ، باید بدانیم چرا اصالت قطعات اینقدر مهم است. دلایل اصلی عبارتند از:

•         ایمنی: قطعاتی مثل لنت ترمز، تسمه تایم، سیستم فرمان یا کیسه هوا اگر تقلبی باشند، مستقیماً امنیت سرنشینان را به خطر می‌اندازند.
•         عمر خودرو: استفاده از لوازم یدکی فیک باعث استهلاک سریع سایر قطعات می‌شود. مثلاً یک فیلتر تقلبی می‌تواند کل موتور را دچار مشکل کند.
•         هزینه‌ها: شاید در لحظه خرید، قطعه ارزان‌تر به‌صرفه به نظر برسد؛ اما در عمل، باعث چند برابر شدن هزینه‌های تعمیرات آینده می‌شود.
•         حفظ ارزش خودرو: اگر قصد فروش ماشین داشته باشید، نصب قطعات اصلی ارزش خودرو را حفظ می‌کند.

دو روش اصلی برای استعلام لوازم یدکی اصل

خوشبختانه امروزه امکان بررسی اصالت قطعات خودرو برای بیش از 55 قلم قطعه فراهم شده است؛ هم فروشندگان لوازم یدکی و هم مشتریان نهایی می‌توانند از طریق سامانه‌های رسمی مانند سامانه رسمی تجارت اقدام کنند.

۱. استعلام لوازم یدکی توسط فروشندگان

فروشندگان قطعات یدکی خودرو موظف‌اند قبل از عرضه کالا، اصالت قطعات را بررسی کنند. این موضوع در قانون هم آمده و برای فروشگاه‌های معتبر یک اصل حیاتی است.

روش کار به این صورت است:

•         روی بسته‌بندی قطعات اصلی یک برچسب رهگیری درج شده است. این برچسب شامل شناسه ۱۶ رقمی یا QR Code می‌باشد.
•         فروشنده شناسه را در سامانه اصالت لوازم یدکی خودرو ( سامانه تجارت ) وارد می‌کند.
•         یا می‌تواند شناسه را با شماره گیری #7777*4* پیگیری کند.

پس از چند ثانیه، اطلاعاتی مثل نام برند، کشور تولیدکننده و نوع قطعه نمایش داده می‌شود.

????چرا این مرحله مهم است؟ چون فروشنده به‌عنوان واسطه بین تولیدکننده و مشتری، مسئول اصلی اعتمادسازی است. اگر قطعه‌ای تقلبی وارد فروشگاه شود، اعتبار کل کسب‌وکار زیر سؤال می‌رود.

۲. طریقه استعلام لوازم یدکی اصل توسط مشتریان

مشتریان هم می‌توانند به‌راحتی اصالت قطعات را بررسی کنند. دیگر لازم نیست صرفاً به حرف فروشنده اکتفا کنید. کافی است:

•         شناسه درج‌شده روی بسته‌بندی را در سامانه وارد کنید.
•         یا کد رهگیری را به شماره پیامک معرفی‌شده ارسال کنید.
•         یاکیوآرکدروی بسته را با گوشی هوشمند اسکن کنید.

در صورت اصل بودن، اطلاعات کامل نمایش داده می‌شود. اگر کد نامعتبر باشد یا قبلاً استفاده شده باشد، سامانه هشدار می‌دهد.

نشانه‌های ظاهری لوازم یدکی اصل

علاوه بر استعلام از سامانه، با کمی دقت ,و از روی نشانه های ظاهری می‌توانید خودتان هم اصل یا تقلبی بودن یک قطعه را تشخیص دهید:

•         بسته‌بندی: چاپ باکیفیت، بدون غلط املایی، رنگ‌های شفاف و بدون سایه اضافی.
•         هولوگرام امنیتی: بسیاری از برندهای معتبر برای جلوگیری از جعل، برچسب هولوگرام دارند.
•         کیفیت ظاهری قطعه: قطعات اصلی معمولا پرداخت دقیق‌تر، وزن استاندارد و کیفیت متریال بالاتری دارند.
•         قیمت منطقی: قطعاتی که به شکل غیرمعمول ارزان‌ترند، معمولاً تقلبی هستند.
•         فاکتور معتبر: فروشگاه‌های رسمی همیشه فاکتور با مهر و امضا ارائه می‌دهند.

تجربه‌ و مثال های واقعی از خرید مشتریان

????مثال اول: یکی از مشتریان هنگام خرید لنت ترمز متوجه شد روی بسته دو کد متفاوت درج شده است. بعد از استعلام، مشخص شد یکی از کدها جعلی بوده و قطعه تقلبی است. همین تجربه ساده باعث شد جلوی یک خطر جدی گرفته شود.

????مثال دوم: یک تعمیرکار حرفه‌ای می‌گفت همیشه هنگام خرید تسمه تایم، ابتدا کد اصالت را بررسی می‌کند. به گفته او، در چند سال اخیر بیش از ۳۰٪ تسمه‌های موجود در بازار تقلبی بوده‌اند.

این مثال‌ها نشان می‌دهد که فقط با چند دقیقه وقت گذاشتن و استعلام لوازم یدکی اصل ، می‌توان جلوی خسارت‌های بزرگ را گرفت.

چه برندهایی بیشترین قطعات فیک و تقلبی را در بازار لوازم یدکی خودرو دارند؟

در بازار لوازم یدکی ایران تقریباً تمام برندهای معتبر نمونه تقلبی دارند. دلیلش هم روشن است: هرچه یک برند معروف‌تر و پرفروش‌تر باشد، سودجویان بیشتر تلاش می‌کنند از نام آن سوءاستفاده کنند. به‌عنوان مثال، برند NTK در حوزه سنسور اکسیژن بسیار شناخته‌شده است و به همین دلیل نسخه‌های تقلبی زیادی از این قطعه در بازار دیده می‌شود.

به‌طور کلی، باید در نظر داشت که هیچ برندی از دست متقلبان در امان نیست؛ اما بعضی از قطعات به دلیل مصرف بالا، بیش از بقیه مورد هدف قرار می‌گیرند. مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

•         تسمه تایم
•         سنسور اکسیژن

این دو قطعه به دلیل حساسیت بالا و نقش حیاتی در عملکرد خودرو، بیشترین آمار تقلبی بودن را دارند. بنابراین هنگام خرید سنسور اکسیژن ، تسمه و قطعاتی از این دست باید دقت دوچندان داشته باشید و حتماً از طریق سامانه اصالت لوازم یدکی خودرو استعلام کنید.

جمع‌بندی لوازم یدکی اصل

تشخیص لوازم یدکی اصل شاید در نگاه اول سخت به نظر برسد، اما با روش های گفته شده در این مقاله و توجه به چند نکته ساده، می‌توان خیلی راحت قطعات اصلی را از تقلبی جدا کرد.

اگر فروشنده هستید: قبل از عرضه، همه قطعات را استعلام کنید و اگر مشتری هستید هرگز بدون بررسی کد اصالت، قطعه‌ای را نصب نکنید. و همیشه به بسته‌بندی، هولوگرام، کیفیت ساخت و قیمت منطقی توجه داشته باشید.

با رعایت این نکات، هم خودرویتان سالم می‌ماند، هم امنیت شما حفظ می‌شود و هم هزینه‌های اضافی به حداقل می‌رسد.